Klimaat Effect Wijzer
Interne onzekerheden
Onzekerheden in landgebruik scenario's bestaan door het gebruik van exogeen opgelegde ruimteclaims, de keuze voor specifieke geschiktheidsfactoren en de waardering van die geschiktheidsfactoren. Daarnaast heeft een aantal parameters in het allocatie algoritme invloed op onzekerheden. In deze sectie worden gekwantificeerde en bij landgebruiks modellering voorziene onzekerheden benoemd.
Onzekerheid in de grootte van ruimteclaims: Ruimteclaims worden bij ruimtelijke modellering door externe modellen aangeleverd. De exacte grootte van toekomstige ruimteclaims is onzeker. Dit heeft twee gronden, n.l.:
Zowel het aantal eenheden als de hoeveelheid landgebruik per eenheid zijn exogeen opgelegde factoren, terwijl
(vooral in het geval van de hoeveelheid landgebruik per eenheid) een bepaalde mate van endogeniteit is te verwachten
tussen de opgelegde factoren en de hoeveelheid vraag om ruimte op een bepaalde plek.
Om met de onzekerheid van ruimteclaims om te gaan worden scenario’s gebruikt, welke samen een bandbreedte van
waarschijnlijke ruimtelijke veranderingen aangeven. Over het algemeen worden twee scenario's gebruikt,
welke bijvoorbeeld sterk uiteenlopende ruimteclaims voor wonen en werken kennen. De waarschijnlijkheid dat
toekomstige ruimtebehoeftes zich zullen ontwikkelen binnen de bandbreedte van deze scenario's lijkt groot;
de grootte van deze onzekerheid is echter onbekend.
Onzekerheid in geschiktheid en modelparameters: In een aantal studies is de Ruimtescanner,
het model dat de beschikbare landgebruikscenario's simuleert, gevalideerd en gecalibreerd.
Ransijn et al. (2001), Pontius et al. (2008) en Loonen en Koomen (2009) hebben statistische analyses uitgevoerd om het model te valideren.
Ransijn et al. (2001) concluderen bij een analyse van de opbouw van het biedproces dat het model simuleert dat,
als het model realistische ruimtebehoeften opgelegd krijgt, het model op een nette manier evenwicht
in biedprijzen benadert. Pontius et al. (2008) en Loonen en Koomen (2009) hebben, bij simulatie van historische landgebruiks veranderingen,
de resultaten van een niet-gecalibreerd model vergeleken met gebeurde landgebruiks veranderingen. Uit deze validatie studies
blijkt dat de Ruimtescanner geschikt is om mogelijke toekomstige ruimtelijke patronen te simuleren in scenario
en beleidsoptimalisatie studies.
In een aantal studies is het model gecalibreerd.
Door Hilferink en Rietveld (1999) zijn een aantal parameters van het allocatie algoritme geschat.
De waardering van geschiktheidsfactoren voor woonfuncties is in een tweetal studies geschat (Rietveld en Wagtendonk, 2004; Wagtendonk en Rietveld, 2000).
De waardering van geschiktheidsfactoren voor werkgelegenheid is geschat in (Wagtendonk en Schotten, 2000).
Recentelijk hebben Loonen en Koomen (2009) voor een aantal landgebruikstypes de waardering van geschiktheidsfactoren geschat.
Het gebruik van scenario's ondervangt een groot deel van de onzekerheid in de gebruikte ruimtebehoeften in de landgebruik scenario's, en door middel van validatie en calibratie van het achterliggende model zijn onzekerheden gekwantificeerd en gereduceerd. De landgebruik scenario's zijn desalniettemin grotendeels afhankelijk van externe bronnen (ruimtebehoeften en geschiktheidsfactoren) tewijl de validatie en calibratie van het model is gebeurd op basis van historische gebeurtenissen. De betrouwbaarheid van de uiteindelijke landgebruik scenario's is, al met al, nog voor een groot deel afhankelijk van onvoorziene factoren. In de sectie externe onzekerheden zijn een aantal van deze factoren benoemd.
Externe onzekerheden
Onzekerheden in landgebruik scenario's bestaan door het gebruik van exogeen opgelegde ruimteclaims, de keuze voor specifieke geschiktheidsfactoren en de waardering van die geschiktheidsfactoren. Daarnaast heeft een aantal parameters in het allocatie algoritme invloed op onzekerheden. In deze sectie worden onvoorziene onzekerheden benoemd.
Zowel de grootte van ruimteclaims als de waardering van geschiktheidskaarten zijn gebaseerd op analyses van historische veranderingen. Simulaties van toekomstig landgebruik zijn dan ook gebaseerd op de verwachting dat de context waarbinnen landgebruiks veranderingen gebeuren, niet onvoorzien veranderd. Een aantal voorbeelden van onvoorziene factoren die invloed kunnen hebben op landgebruik:
